یکی از رشته‌های مطرح گروه آزمایشی تجربی در کنکور سراسری، رشته مامایی است. این رشته که یکی از زیرمجموعه‌های علوم پزشکی محسوب می‌شود، با هدف حفظ و مراقبت از بهداشت مادر و کودک ایجاد شده است. در این مقاله قصد داریم به معرفی رشته مامایی و وظایف و مسئولیت‌های یک ماما پرداخته و بازار کار مامایی و وضعیت حقوق و دستمزد فارغ‌التحصیلان این رشته را بررسی کنیم.
اگر شما نیز قصد انتخاب این رشته دانشگاهی را دارید، در این رشته مشغول تحصیل هستید و یا به دنبال پیداکردن شغل در این حوزه هستید، پیشنهاد می‌کنیم ادامه مقاله را از دست ندهید.
معرفی رشته و بازار کار مامایی در ایران
افرادی که در رشته مامایی مشغول فعالیت هستند، در زمینه‌هایی همچون بارداری، زایمان و مشاوره، به زنان کمک می‌کنند. در واقع، یک ماما پس از گذراندن دوره تحصیل خود، می‌تواند مسئولیت‌هایی نظیر مشاوره و آموزش در زمان بارداری، تنظیم خانواده، نظارت بر سلامتی مادران باردار در پیش‌وپس از زایمان، کنترل و نظارت بر زایمان آن‌ها و مراقبت از کودک را بر عهده بگیرد. در پاسخ به سوال متداول بازار کار مامایی چگونه است، باید گفت که وضعیت آن در ایران، نسبتا مساعد است. در ادامه به برخی از فرصت های استخدام رشته مامایی اشاره خواهیم کرد.
فردی با مدرک کاردانی رشته مامایی امکان استخدام در موقعیت‌های شغلی مختلفی مانند مربی خدمات بهداشتی، مربی بهداشت مدارس دولتی و خصوصی و کارشناس بهداشت خانواده در مراکز مختلف بهداشتی و درمانی را دارد. فارغ‌التحصیلان کارشناسی مامایی هم می‌توانند در مکان‌هایی همچون زایشگاه، بیمارستان، درمانگاه و دیگر مراکز درمانی دولتی و خصوصی به فعالیت بپردازند.
علاوه بر این، کارشناسان مامایی می‌توانند در صورت داشتن شماره نظام پزشکی، مطب شخصی خود را راه‌اندازی کنند. البته این کار بعد از انجام حدود 75 زایمان طبیعی امکان‌پذیر خواهد بود. درصورتی‌که ماما تجربه و تخصص لازم را داشته باشد، درآمد مطب مامایی نسبت به فرصت‌های شغلی دیگر بالاتر خواهد بود.
فردی که دارای مدرک کارشناسی ارشد مامایی است، می‌تواند در موقعیت‌های شغلی مختلفی مانند سرپرست و مدیر بخش‌های مختلف مراکز بهداشتی درمانی و یا سوپروایزر آموزشی در بیمارستان‌ها به فعالیت بپردازد.
در ایران امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترای مامایی نیز وجود دارد. بازار کار مامایی برای این افراد مساعدتر است و می‌توانند در موقعیت‌های شغلی مناسب‌تری مشغول به کار شوند. از جمله فرصت‌های شغلی برای افرادی با مدرک دکتری مامایی، می‌توان به استخدام در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که دارای بیمارستان‌های آموزشی و بخش زایمان هستند و همچنین مراکز بهداشت باروری، اشاره کرد.
وظایف و مسئولیت‌های یک ماما
یک ماما باتوجه به نوع شغل و سازمانی که در آن مشغول به کار است، وظایف و مسئولیت‌های متفاوتی را بر عهده خواهد داشت. اما به‌صورت کلی می‌توان از وظایف زیر به‌عنوان مهم‌ترین وظایف یک ماما نام برد:
وظایف ماما در هنگام بارداری
- آشنایی با تغذیه مناسب زنان در دوره بارداری و آگاه کردن زنان باردار از رژیم غذایی مناسب این دوره
- آگاه کردن مادران باردار درباره زایمان‌های طبیعی و سزارین و مزایا و معایب هریک از این زایمان‌ها
- کنترل و نظارت بر سلامت مادر و کودک در دوره بارداری
- دستور پذیرش، تشکیل پرونده و همچنین گرفتن شرح‌حال مادر و درخواست انجام آزمایش در صورت لزوم
- درخواست روش‌های پاراکلینیکی مانند سونوگرافی و رادیوگرافی در پایان دوره حاملگی، در صورت نبود پزشک متخصص
- پذیرش مادر در اتاق درد و زایمان توسط مامای کشیک بیمارستان و درمانگاه
- کنترل علایم حیاتی مادر در دوره بارداری
وظایف ماما در هنگام زایمان
- کنترل صدای قلب جنین و ثبت اطلاعات آن
- انجام تزریقات مختلف و گرفتن رگ و مایع درمانی وریدی
- بررسی وضعیت مادر و جنین و همچنین کنترل سلامت نوزاد در هنگام زایمان طبیعی
- تماس با پزشک در صورت وجود مشکل در روال طبیعی زایمان
- تغذیه و حمام کردن نوزاد پس از تولد
وظایف ماما در ارتباط با افراد غیر باردار
- مشاوره به زنان و دختران در زمینه بهداشت شخصی
- راهنمایی زوج‌های جوان در زمینه تنظیم خانواده
- انجام معاینه اولیه زنان و معرفی به پزشکان متخصص در صورت نیاز
دیگر وظایف یک ماما
- انجام پژوهش‌های تخصصی و شرکت در طرح‌های ملی – تحقیقاتی مرتبط با رشته مامایی
- برنامه‌ریزی، نظارت و آموزش به دیگر کارکنان تیم بهداشتی سازمان‌ها در صورت لزوم
بررسی حقوق و دستمزد رشته مامایی در ایران
در قسمت معرفی رشته و بازار کار مامایی در ایران به این نکته اشاره کردیم که باتوجه به مقطع تحصیلی افراد فعال در حوزه مامایی، برای آن‌ها موقعیت‌های شغلی مختلفی وجود دارد. به همین دلیل نمی‌توان مبلغ ثابتی برای درآمد مامایی در نظر گرفت.
در واقع، حقوق و دستمزد افرادی که در رشته مامایی مشغول به کار هستند، بسته به میزان تحصیلات، نوع مهارت، عنوان شغلی، نوع سازمان، نوع فعالیت و شهر محل فعالیت آن‌ها متفاوت خواهد بود.
معمولا حقوق فارغ‌التحصیلان رشته مامایی که در مراکز دولتی مشغول به کار هستند، بر اساس حقوق قانون کار محاسبه می‌گردد. همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، افرادی با داشتن سابقه کار و شرایط لازم، می‌توانند مجوز مطب را دریافت کرده و در مطب شخصی خود، کار کنند. درآمد مطب مامایی بیشتر از مراکز دولتی است و به طور میانگین به 10 میلیون تومان در ماه می‌رسد.
باید به این نکته نیز اشاره کرد که فارغ‌التحصیلان رشته مامایی در صورت تمایل می‌توانند در دوره طرح مامایی که دوساله است، شرکت کنند و حقوق ماهیانه دریافت نمایند. البته میزان حقوق طرح مامایی در مناطق محروم، مبلغ چندانی نیست؛ اما شرکت در این طرح می‌تواند از نظر کسب مهارت و سابقه کاری و همچنین داشتن درآمد در ابتدای کار حرفه‌ای، مطلوب باشد.
بررسی بازار کار مامایی در خارج از ایران
رشته‌های زیرمجموعه گروه پزشکی همچون پرستاری، دندانپزشکی، داروسازی و مامایی در بسیاری از کشورها، جزو مشاغل پر طرفدار هستند. به همین دلیل، در سال‌های اخیر، تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان رشته مامایی هم به فکر مهاجرت به کشورهای دیگر افتادند. از جمله کشورهای مهاجرپذیر در رشته مامایی می‌توان به ایتالیا، سوئد، نروژ، کانادا، آلمان، فرانسه و ترکیه اشاره کرد.
در این قسمت به بازار کار رشته مامایی در سه کشور فرانسه، کانادا و ترکیه اشاره خواهیم کرد.
بازار کار رشته مامایی در کشور فرانسه
کشور فرانسه یکی از کشورهای سطح اول دنیا در حوزه بهداشت و درمان محسوب می‌شود. به همین دلیل بازار کار مامایی در فرانسه، مساعد است و یکی از پرطرفدارترین کشورها برای مهاجرت تحصیلی و کاری فارغ‌التحصیلان مامایی به شمار می‌رود.
بازار کار رشته مامایی در کشور کانادا
بازار کار مامایی در کانادا، بسیار مناسب است و فرصت‌های شغلی متعددی برای فارغ‌التحصیلان این رشته وجود دارد. به همین دلیل بسیاری از فارغ‌التحصیلان مامایی که قصد مهاجرت دارند، این کشور را به‌عنوان مقصد انتخاب می‌کنند. حداقل حقوق شاغلین حوزه مامایی در کشور کانادا، 55000 دلار در ماه و حداکثر حقوق ماهیانه آن‌ها، 166000 دلار گزارش شده است.
بازار کار رشته مامایی در کشور ترکیه
بازار کار مامایی در ترکیه نیز نسبتا مساعد است و برای افرادی که به زبان ترکی استانبولی مسلط هستند، می‌تواند گزینه مناسبی باشد. برای کار در این کشور هم مانند سایر کشورها، باید مدارک تحصیلی خود را معادل‌سازی کرد که آزمون معادل‌سازی مدارک هم به زبان رسمی این کشور یعنی ترکی استانبولی برگزار خواهد شد.
جمع‌بندی و سخن پایانی
در این مقاله به معرفی رشته مامایی و مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های یک ماما پرداختیم و بازار کار مامایی در ایران و خارج از ایران و همچنین وضعیت حقوق و دستمزد فارغ‌التحصیلان این رشته را بررسی کردیم.
فارغ‌التحصیلان رشته مامایی با توجه به میزان تحصیلات، نوع مهارت، میزان سابقه کاری و شهر محل فعالیت خود می‌توانند موقعیت‌های شغلی مناسبی در بیمارستان‌ها، زایشگاه‌ها، درمانگاه‌ها و دیگر مراکز بهداشتی و درمانی و همچنین مراکز آموزشی و تحقیقاتی داشته باشند. علاوه بر این، رشته مامایی، به‌عنوان یکی از رشته‌های پرطرفدار مهاجرت کاری به کشورهای مختلف مانند کانادا، نروژ، سوئد، فرانسه، ترکیه و ایتالیا به شمار می‌رود.
